گزارش سومین نشست از سلسله نشست های هنر تجسمی با اجرای بابک بهاری

سومین نشست از سلسله نشست های هنرهای تجسمی با پرسمان واکاوی آثار هنرمند بلژیکی " رنه مگریت " پس از درنگی سه ماهه در فرهنگان رازی برگزار گشت. در گام نخست، نشست با واگویه ای از نیچه کار خویش را آغاز کرد: اگر هنر نبود واقعیت ما را می کشت! بابک بهاری پس از بیان بیوگرافی کوتاهی از هنرمند، به مانند گذشته کتاب های نوشته و یا برگردانده شده در این باره را به دوستدارهای هنر شناساند. آشنایی با مگریت چاپ 1362، این یک چپق نیست،نقاشان همیشه پول دوست داشته اند، دادا و سوررئالیسم، خرده مقاله هایی درباره ی آثار مگریت ، پایان نامه ی مهتاب نسایی با خط مشی " تاثیرات روانشناسی در مکتب سوررئالیسم با تکیه بر آثار رنه مگریت" و کتاب ارزشمند : دستورالعمل های رنه مگریت به فیل آبی برای ایده یابی نوشته ی محمد حسین نیرومند از این چند می باشند. اما چرا رنه مگریت؟ هنر کاربردی، خیال پردازانه، برانگیزاننده ، تداعی و الهام بخش، بیدار کننده ی رویاها و به گفته ی دوشان:  دگرگون کننده ی طبیعت بشری بوسیله ی هنر هنرمند با روش طراحی و چیدمان؛ چنین است که بینندگان خویش را سردرگم و میخکوب می نماید.اما بابک بهاری ادامه می دهد این اندک کتاب ها که ما به زبان پارسی در دسترس داریم به موشکافی جنبه های فلسفی ((فوکو)) و زبانشناسی می پردازند که چندان در زمینه دیدگاه هنرورانه و تجسمی  راهگشا نیستند همانگونه که خود مگریت نیز می گوید: " خواست من این نیست چیزی را فهم پذیر کنم".

در گام دوم نشست  پرسمان (( واگرایی)) و ((هم گرایی)) شکافی تازه را در ذهن دوستدارهای هنر ایجاد کرد. همگرایی به معنای رسیدن به یک پاسخ و نتیجه از همه ی را ه ها [پاسخ نخست همان پاسخ پایانی ست] ، واگرایی رسیدن از یک پرسش به پاسخ هایی بی پایان و این یکی از اساسی ترین ویژگی های رنه  چه در کارهای تبلیغاتی و چه هنری اش می باشد. "هنرمند میان واژه ها رابطه ی نو ایجاد کرد که عموما در زندگی روزانه نادیده گرفته می شوند. آنها هیچ معنایی ندارند زیرا رمزآلودگیشان بیرون از معنایشان است و درک ناپذیر.ما تنها احساسشان می کنیم اما توصیف نه!"

سوررئال ها،خودکشی مادر، آَشنایی با چریکو (( نقاش متافیزیک))، خواندن های بسیار و کشش زیادش به داستان های پلیسی و تبلیغات از نیرومندترین نکته هایی هستند که در آفرینش های هنری او اثر گذاشته است. با این وجود بازتاب هیچ رخداد ناگوار و فاجعه ای در کارهای رنه دیده نمی شود، شاید چنین باشد که چریکو می گوید: مگریت بیدارکننده ی خیال های ماست، بسیار قوی تر از درماندگی حاصل از گرسنگی!

گام سوم، نشست را به اوج کار خویش می کشاند. بهاری می گوید: مگریت یک امر شخصی را همگانی می کند! نمونه اش بکارگیری از عکس های همسرش بروی پوستر تبلیغاتی ست و این درست وارونه ی روش دالی ست که یک امر همگانی را شخصی می کند! رنه به نمود اندیشه در نقاشی باور دارد و همین سرآغاز "دونشانه ها" می شود.ترکیب دو نشانه ی اصلی برای بیان و انتقال هر پیامی بس است. این نشانه ها می توانند رنگ، شی، شمایل و نام اثر باشد. در ادامه بابک بهاری چندی از آثار "چند نشانه ای" مانند لبخند ژود، جنگ چالدران، نامه ی قزاق ها به تزار، بازگشت غیر منتظره، گشت شبانه، خودفروش پیر،یوسف و برادرهایش را به نمایش و در برابرشان چندی دیگر از آثار "دونشانه ای" از رنه مگریت و هنرمندهای دیگر چون پیکاسو، دوشان، من ری، مالوویچ گزارد. نتیجه پرسشی شد رو به روی اثر آغازگر رنه! این یک پیپ نیست. اگر این پیپ نیست، پس چیست؟ و این جادوی میخکوب کننده ی نام به مثابه ی یکی از دو نشان است.

تیر 99